Van manuscript tot boek: de eerste versie

In januari 2016 schreef ik de eerste woorden van Heks van vuur en oorlog. Inmiddels is het eind 2020 – wat is er in de tussentijd allemaal gebeurd? In deze serie neem ik je mee in het proces van manuscript tot boek. Hieronder vertel ik je alles over de eerste versie.

Het idee

Het was kerst 2015 toen het eerste idee door mijn hoofd schoot: ‘in een wereld waar magie verboden is’. Midden in de hectiek van kerst, studie en stage deed ik er even niets mee. Maar het idee bleef terugkomen en ik voelde dat ik er iets mee moest doen. In januari 2016 zette ik de grove verhaallijnen neer.

De eerste woorden

De hele eerste versie van Heks van vuur en oorlog is met de hand geschreven, in allerlei A5 notitieboekjes. Helaas ben ik precies de eerste kwijt (misschien update ik deze blog als ik hem ooit terugvind) en weet ik niet meer wat de eerste woorden waren. Het zijn in ieder geval niet dezelfde als waar het huidige boek mee begint 🙂

Wat ik ook terugvond in al die notitieboekjes, zijn mijn oude tekeningen, die ik gebruikte om een bepaalde sfeer te ‘voelen’.

 

Chronologisch schrijven

Waar ik in vorige schrijfprojecten had geëxperimenteerd met losse stukken schrijven (vanuit inspiratie), probeerde ik dit verhaal zoveel mogelijk in chronologische volgorde op te schrijven (vanuit motivatie). Zo schakelde ik mijn ‘inner editor’ uit en kon ik veel creatiever zijn met bepaalde scènes. De belangrijkste taak op dat moment was om het verhaal eruit te krijgen – en later zou ik het wel finetunen.

Schrijfdoelen

De allereerste versie van het verhaal schreef ik tijdens mijn studie en daarna naast mijn werk. De eerste woorden waren dus verspreid over meerdere jaren hier en daar stukken schrijven. Pas toen ik besloot er tijd voor vrij te nemen, en schrijfdoelen te stellen (een x aantal woorden per week) ging het een stuk sneller. De grootste delen van het boek schreef ik dan ook tijdens Nanowrimo 2016 en 2017.

Plotten en plannen

Terwijl ik schreef, maakte ik schema’s en tijdlijnen voor het plot. Ik werkte de personages verder uit en maakte plattegronden van plaatsen en locaties in het boek. Pas tijdens het redactieproces heb ik al die informatie verzameld in een uitgebreide plotsamenvatting, een karakterdossier en een worldbuilding dossier. Had ik veel eerder moeten doen! Nu staat alles netjes bij elkaar en kan ik alles vinden wat ik nodig heb. Wel zo handig voor deel 2 en 3…

Werktitel

Tijdens het schrijven had Heks van vuur en oorlog een heel andere naam. Het heette jarenlang namelijk ‘Wildvuur‘. Dit was een werktitel, een snelle titel om voor mezelf een bepaalde sfeer voor ogen te houden. Ondertussen wist ik wel dat deze zou veranderen, maar ik hield me er nog niet echt mee bezig. Eerst moest het hele verhaal op papier staan!

Herschrijven

Halverwege 2018 was het verhaal af. Er stonden maar liefst 59.000 woorden in het document, woorden waar ik inmiddels al twee jaar op gezwoegd had. Maar voordat ook maar iemand het zou mogen lezen, was er een flinke herschrijfronde nodig om alle gênante eerste scènes wat mooier te maken.

Het werd tijd om te gaan schrappen. Kill your darlings, zoals ze dat zo mooi zeggen. Scènes die toch niet pasten moesten weg, nieuwe scènes moesten worden bijgeschreven om gaten op te vullen of ideeën verder uit te diepen. Zinnen waar ik me stiekem voor schaamde werden geschrapt.

Proeflezers

Schaven en schrappen kun je zo lang doen als je wilt. Maar op een gegeven moment moet je stoppen met herschrijven, en het de beste versie noemen die je ervan kan maken. Op het moment dat ik dus voor 80% tevreden was, liet ik het manuscript drukken en binden voor mijn proeflezers. Ik koos drie mensen die eerlijk zouden zijn (maar niet té eerlijk – ik moest er nog wel in blijven geloven) en gaf ze ieder een exemplaar, compleet met rode pennen en verschillende markers. Zij haalden de grootste fouten en saaie stukken uit het manuscript en eind 2018 was de nieuwe versie klaar.

Naar de redacteur

Zoals je in een vorige blog hebt kunnen lezen, heeft mijn manuscript ook nog wat uitstapjes naar andere uitgevers gemaakt. Daar ging veel tijd overheen (meer dan een jaar). Genoeg tijd om het verhaal daarna met frisse ogen opnieuw te lezen. Ik haalde er nog één keer goed de rode pen doorheen, totdat ik het verhaal klaar vond voor de volgende stap. Een redacteur inschakelen.

 

In een volgende blog vertel ik je alles over het redactieproces!